वारस नोंद अर्ज माहिती
वारस नोंद अर्ज हा मृत व्यक्तीच्या मालमत्तेचा कायदेशीर हक्क त्यांच्या वारसांना हस्तांतरित करण्यासाठी आवश्यक आहे. मृत व्यक्तीच्या मालमत्तेची नोंद संबंधित सरकारी रजिस्टरमध्ये वारसांच्या नावे करण्यासाठी ही प्रक्रिया महत्त्वपूर्ण आहे. ही प्रक्रिया विशेषतः जमीन, घर किंवा इतर स्थावर मालमत्तेशी संबंधित आहे आणि ती महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभागाद्वारे नियंत्रित केली जाते.
कोण अर्ज करू शकतो?
मृत व्यक्तीच्या कायदेशीर वारसांना वारस नोंद अर्ज सादर करण्याचा अधिकार आहे. यामध्ये खालील व्यक्तींचा समावेश होऊ शकतो:
- मृत व्यक्तीचे पती/पत्नी
- मुलं (मुलगा किंवा मुलगी)
- नातवंडे (जर मुलं हयात नसतील)
- इतर कायदेशीर वारस जसे की भाऊ, बहीण किंवा इतर नातेवाईक (जर वरील कोणीही नसेल)
वारस नोंद अर्ज सादर करताना सर्व वारसांनी एकत्रितपणे अर्ज करणे अपेक्षित आहे. जर कोणत्याही वारसाने अर्जाला सहमती दर्शवली नसेल, तर त्याबाबत शपथपत्र सादर करावे लागते.
वारस नोंद अर्जाचे महत्त्व
वारस नोंद अर्जाचे खालीलप्रमाणे महत्त्व आहे:
- मालमत्तेचा कायदेशीर हक्क: मृत व्यक्तीच्या मालमत्तेचा हक्क वारसांना कायदेशीररित्या मिळतो.
- मालमत्ता हस्तांतरण: मालमत्ता विक्री, हस्तांतरण किंवा इतर व्यवहारांसाठी वारस नोंद आवश्यक आहे.
- विवाद टाळणे: सर्व वारसांची नोंद केल्याने भविष्यातील कायदेशीर विवाद टाळता येतात.
- सरकारी लाभ: सरकारी योजना किंवा अनुदानासाठी मालमत्तेची मालकी स्पष्ट असणे आवश्यक आहे.
वारस नोंद अर्जाची प्रक्रिया
वारस नोंद अर्जाची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- कागदपत्रे गोळा करणे: खालील कागदपत्रे तयार करा:
- मृत्यू दाखला
- शपथपत्र (सर्व वारसांनी सही केलेले)
- पोलीस पाटील यांचे प्रमाणपत्र
- सरपंच यांचे प्रमाणपत्र
- सर्व वारसांचे आधार कार्ड झेरॉक्स प्रत
- विहित नमुन्यातील अर्ज (तिकीटासह)
- अर्ज भरणे: विहित नमुन्यातील अर्ज पूर्णपणे आणि अचूकपणे भरा. सर्व वारसांनी त्यावर सहमती दर्शवावी.
- अर्ज सादर करणे: अर्ज संबंधित ग्राम महसूल अधिकाऱ्याकडे सादर करा.
- तपासणी:ग्राम महसूल अधिकारी कागदपत्रे आणि माहितीची तपासणी करतात.
- नोंदणी: तपासणीनंतर, मालमत्तेची नोंद वारसांच्या नावे केली जाते आणि फेरफार नोंदवहीत नोंद केली जाते.
अर्ज कोठे सादर करावा?
वारस नोंद अर्ज खालील अधिकाऱ्यांकडे सादर करावा:
- ग्राम महसूल अधिकारी: गावस्तरावर मालमत्तेच्या नोंदणीसाठी तलाठी प्राथमिक अधिकारी आहे.
- तहसील कार्यालय: जटिल प्रकरणांमध्ये किंवा अपीलसाठी तहसील कार्यालयात अर्ज सादर करता येतो.
प्रक्रियेचा कालावधी
वारस नोंद अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी साधारणपणे २२ दिवस लागतात. यामध्ये:
- ६ क नोंद: ७ दिवस
- फेरफार नोंद: १५ दिवस
कागदपत्रांमध्ये कमतरता किंवा तपासणीत अडथळे असल्यास यापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो.
प्राधिकरण
वारस नोंद प्रक्रिया ही महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६ अंतर्गत नियंत्रित आहे. यासंबंधीचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभागाद्वारे ठरवले जातात. तलाठी, ग्राम महसूल अधिकारी आणि तहसीलदार हे यासाठी जबाबदार अधिकारी आहेत.
निर्धारित शुल्क
वारस नोंद अर्जासाठी कोणतेही ठराविक शुल्क आकारले जात नाही, परंतु:
- खातेदार मय्यत झाल्याच्या ६ महिन्यांनंतर अर्ज सादर केल्यास विलंब शुल्क आकारले जाते.
- शपथपत्र आणि अर्जासाठी आवश्यक स्टॅम्प ड्युटी लागू शकते.
शुल्काबाबत अचूक माहितीसाठी स्थानिक तलाठी किंवा तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
संबंधित कायदा आणि शासन निर्णय
वारस नोंद प्रक्रिया खालील कायदे आणि शासन निर्णयांद्वारे नियंत्रित आहे:
- महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६ (Maharashtra Land Revenue Code, 1966): यामध्ये मालमत्ता नोंदणी आणि वारस नोंद यासंबंधी नियमांचा समावेश आहे.
- महाराष्ट्र शासनाचे शासन निर्णय: महसूल विभागाकडून वेळोवेळी जारी केलेले शासन निर्णय, ज्यामध्ये प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे दिली जातात.
यासंबंधी अचूक माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट
महत्त्वाची टीप: सर्व कागदपत्रे अचूक, पूर्ण आणि कायदेशीररित्या प्रमाणित असावीत. अपूर्ण कागदपत्रांमुळे प्रक्रियेस विलंब होऊ शकतो. तसेच, वारस नोंद प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर ७/१२ उतारा तपासून खात्री करा की सर्व वारसांची नावे योग्यरित्या नोंदवली गेली आहेत.