मुरुम / विटा / माती तात्पुरता परवाना माहिती
मुरुम, विटा किंवा माती उत्खनन आणि वाहतुकीसाठी तात्पुरता परवाना हा महाराष्ट्र शासनाच्या खनिकर्म विभागामार्फत दिला जाणारा कायदेशीर परवाना आहे. हा परवाना बांधकाम, रस्ते विकास किंवा इतर प्रकल्पांसाठी मुरुम, विटा किंवा माती काढण्याची आणि वाहतूक करण्याची परवानगी देतो. ही प्रक्रिया पर्यावरणीय नियमांचे पालन, अवैध उत्खनन रोखणे आणि स्थानिक प्रशासनाला माहिती देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. परवाना मिळवण्यासाठी विशिष्ट कागदपत्रे आणि ऑनलाइन प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
कोण अर्ज करू शकतो?
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना मिळवण्यासाठी खालील व्यक्ती किंवा संस्था अर्ज करू शकतात:
- जमिनीचे मालक किंवा सहमालक
- बांधकाम कंत्राटदार किंवा विकासक
- सरकारी किंवा खासगी प्रकल्पांचे व्यवस्थापक
- विटा किंवा माती उत्खननासाठी अधिकृत व्यक्ती किंवा कंपनी
- स्थानिक प्रशासनाने मान्यता दिलेल्या व्यक्ती किंवा संस्था
अर्जदाराने उत्खननाच्या ठिकाणाचा तपशील, प्रकल्पाची माहिती आणि आवश्यक कागदपत्रे सादर करणे अनिवार्य आहे.
मुरुम / विटा / माती तात्पुरता परवान्याचे महत्त्व
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना मिळवण्याचे खालीलप्रमाणे महत्त्व आहे:
- कायदेशीर संरक्षण: परवाना मिळाल्याने अवैध उत्खननाशी संबंधित कायदेशीर कारवाईपासून संरक्षण मिळते.
- पर्यावरण संरक्षण: उत्खनन पर्यावरणीय नियमांचे पालन करून नियंत्रित पद्धतीने केले जाते.
- प्रशासकीय नियंत्रण: स्थानिक प्रशासनाला उत्खनन आणि वाहतुकीची माहिती असते, ज्यामुळे गैरप्रकार रोखले जातात.
- प्रकल्प सुविधा: बांधकाम किंवा विकास प्रकल्पांसाठी आवश्यक सामग्री कायदेशीररित्या उपलब्ध होते.
- स्थानिक समन्वय: ग्रामपंचायत आणि स्थानिक समुदायाशी समन्वय साधला जातो.
मुरुम / विटा / माती तात्पुरता परवाना मिळवण्याची प्रक्रिया
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना मिळवण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- कागदपत्रे गोळा करणे: खालील कागदपत्रे तयार करा:
- विहित नमुन्यात अर्ज (तिकीटासह)
- 7/12 उतारा
- नकाशा (उत्खननाच्या ठिकाणाचा)
- नमुना 8अ
- तलाठी अहवाल
- ग्रामपंचायत नाहरकत प्रमाणपत्र
- शपथपत्र
- हमीपत्र
- संमतीपत्र (जमीन मालकाचे, आवश्यक असल्यास)
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- वर्क ऑर्डर (प्रकल्पाशी संबंधित)
- अर्ज भरणे: विहित नमुन्यातील अर्ज अचूकपणे भरा. अर्जामध्ये उत्खननाचे ठिकाण, प्रमाण, प्रकल्पाची माहिती आणि अर्जदाराची माहिती नमूद करा.
- शुल्क भरणा: अर्जाची फी रुपये ५२०/- ऑनलाइन पोर्टलद्वारे भरा.
- अर्ज सादर करणे: अर्ज आणि सर्व कागदपत्रे https://mahakhanij.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावर ऑनलाइन सादर करा.
- तपासणी: खनिकर्म विभाग आणि स्थानिक प्रशासन कागदपत्रे, उत्खननाचे ठिकाण आणि पर्यावरणीय नियमांचे पालन तपासते.
- परवाना वितरण: तपासणीनंतर, तात्पुरता परवाना अर्जदाराला ऑनलाइन किंवा प्रशासनामार्फत दिला जातो.
अर्ज कोठे सादर करावा?
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना अर्ज खालील ठिकाणी सादर करावा:
- ऑनलाइन पोर्टल: https://mahakhanij.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावर अर्ज आणि कागदपत्रे सादर करावेत.
- तहसील कार्यालय: ऑनलाइन सुविधा उपलब्ध नसल्यास किंवा जटिल प्रकरणांमध्ये तहसील कार्यालयात अर्ज सादर करता येतो.
- जिल्हा खनिकर्म कार्यालय: मोठ्या प्रमाणावरील उत्खननासाठी किंवा विशेष प्रकरणांमध्ये जिल्हा खनिकर्म कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
प्रक्रियेचा कालावधी
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना मिळवण्यासाठी अर्ज सादर केल्यानंतर साधारणपणे ८ दिवस लागतात. यामध्ये:
- कागदपत्र तपासणी: ३-४ दिवस
- उत्खनन ठिकाणाची तपासणी: २-३ दिवस
- परवाना वितरण: १-२ दिवस
कागदपत्रांमध्ये कमतरता किंवा तपासणीत अडचणी असल्यास यापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो.
प्राधिकरण
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना प्रक्रिया महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६ आणि महाराष्ट्र किरकोळ खनिज उत्खनन नियम, २०१३ अंतर्गत नियंत्रित आहे. यासंबंधीचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे महाराष्ट्र शासनाच्या खनिकर्म विभाग आणि महसूल विभागाद्वारे ठरवले जातात. ग्राम महसूल अधिकारी (तलाठी), तहसीलदार आणि जिल्हा खनिकर्म अधिकारी हे यासाठी जबाबदार अधिकारी आहेत.
निर्धारित शुल्क
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना मिळवण्यासाठी खालील शुल्क लागू आहे:
- अर्जाची फी: रुपये ५२०/-
- उत्खननाचे प्रमाण आणि प्रकारानुसार अतिरिक्त रॉयल्टी किंवा शुल्क लागू शकते.
अचूक शुल्काची माहिती https://mahakhanij.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावर किंवा तहसील कार्यालयातून मिळवावी.
अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना प्रक्रियेसाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी खालीलप्रमाणे आहेत:
- मा. तहसीलदार, मूल: प्रक्रियेच्या अंतिम टप्प्यावर निर्णय घेण्यासाठी.
- मा. जिल्हाधिकारी: जटिल प्रकरणांमध्ये किंवा अपीलसाठी.
संबंधित कायदा आणि शासन निर्णय
मुरुम, विटा किंवा माती तात्पुरता परवाना प्रक्रिया खालील कायदे आणि शासन निर्णयांद्वारे नियंत्रित आहे:
- महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६: जमीन आणि खनिज उत्खननाशी संबंधित नियमांचा समावेश.
- महाराष्ट्र किरकोळ खनिज उत्खनन नियम, २०१३: मुरुम, विटा आणि माती उत्खननासाठी नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे.
- महाराष्ट्र शासनाचे शासन निर्णय: खनिकर्म आणि महसूल विभागाकडून वेळोवेळी जारी केलेले शासन निर्णय, ज्यामध्ये उत्खनन प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे दिली जातात.
यासंबंधी अचूक माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट किंवा स्थानिक तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
महत्त्वाची टीप: सर्व कागदपत्रे अचूक, पूर्ण आणि कायदेशीररित्या प्रमाणित असावीत. उत्खनन परवाना मिळवण्यापूर्वी पर्यावरणीय नियम, स्थानिक समुदायाची संमती आणि जागेची सुरक्षा सुनिश्चित करा. परवाना मिळाल्यावर त्यातील अटी आणि नियमांचे काटेकोर पालन करा. ऑनलाइन अर्ज सादर करताना
https://mahakhanij.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळाचा वापर करा.