अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्र माहिती
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्र हे महाराष्ट्र शासनाद्वारे प्रदान केले जाणारे एक महत्त्वपूर्ण दस्तऐवज आहे, जे शेतकऱ्याला त्याच्या अल्प भूधारणेची (सामान्यतः २ हेक्टरपेक्षा कमी जमीन) पुष्टी करते. हे प्रमाणपत्र शेतकऱ्यांना शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी, कर्ज मिळवण्यासाठी किंवा इतर शासकीय सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक आहे. ही प्रक्रिया महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभागाद्वारे तहसील कार्यालयामार्फत राबवली जाते.
कोण अर्ज करू शकतो?
खालील निकष पूर्ण करणाऱ्या व्यक्ती अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करू शकतात:
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा.
- अर्जदाराकडे २ हेक्टरपेक्षा कमी शेतीजमीन असावी, जी 7/12 आणि नमुना 8अ मध्ये नोंदवलेली असावी.
- अर्जदार शेतकरी कुटुंबातील सदस्य असावा आणि त्याचे नाव जमिनीच्या कागदपत्रांमध्ये नमूद असावे.
हे प्रमाणपत्र विशेषतः लहान आणि अल्प भूधारक शेतकऱ्यांसाठी आहे, ज्यांना शासकीय योजनांचा लाभ घ्यायचा आहे.
योजनेचे महत्त्व
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्राचे खालीलप्रमाणे महत्त्व आहे:
- शासकीय योजनांचा लाभ: शेतकऱ्यांना शेतीविषयक अनुदान, पीक कर्ज, आणि इतर शासकीय योजनांचा लाभ घेता येतो.
- आर्थिक सहाय्य: बँक कर्ज आणि इतर आर्थिक सुविधांसाठी पात्रता मिळते.
- कायदेशीर ओळख: शेतकऱ्याच्या अल्प भूधारक स्थितीची कायदेशीर पुष्टी होते.
- सामाजिक सुरक्षा: लहान शेतकऱ्यांना आर्थिक आणि सामाजिक आधार मिळतो.
- शेती विकास: शासकीय योजनांद्वारे शेतीच्या विकासासाठी प्रोत्साहन मिळते.
प्रमाणपत्राची अर्ज प्रक्रिया
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्र मिळवण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- कागदपत्रे गोळा करणे: खालील कागदपत्रे तयार करा:
- आधार कार्ड.
- अर्जाचा नमुना (१० रुपये कोर्ट फी तिकीटासह).
- तलाठी अहवाल.
- 7/12 उतारा आणि नमुना 8अ.
- दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो.
- स्वयंघोषणापत्र अ आणि ब.
- अर्ज भरणे: विहित नमुन्यातील अर्ज ऑनलाइन https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या संकेतस्थळावर किंवा आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा महा Online केंद्रामार्फत भरा.
- अर्ज सादर करणे: अर्ज आणि कागदपत्रे तहसील कार्यालयाकडे ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन पाठवा.
- छाननी:
- डेस्क १ (महसूल सहाय्यक): अर्ज आणि कागदपत्रांची प्राथमिक तपासणी.
- डेस्क २ (सहायक महसूल अधिकारी): कागदपत्रांची सविस्तर छाननी.
- डेस्क ३ (तहसीलदार/नायब तहसीलदार): अंतिम तपासणी आणि मंजुरी.
- मंजुरी: पात्र अर्ज तहसीलदारांकडून मंजूर केले जातात, आणि प्रमाणपत्र जारी केले जाते.
अर्ज कोठे सादर करावा?
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्रासाठी अर्ज खालीलप्रमाणे सादर करावा:
- आपले सरकार केंद्र: ऑनलाइन अर्ज https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या संकेतस्थळावर सादर करावा.
- CSC सेंटर: स्थानिक CSC केंद्रामार्फत अर्ज सादर करता येईल.
- महा Online केंद्र: महा Online केंद्राद्वारे अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करता येईल.
- तहसील कार्यालय: ऑफलाइन अर्ज थेट तहसील कार्यालयात सादर करता येईल.
प्रक्रियेचा कालावधी
अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी साधारणपणे १५ दिवस लागतात, ज्यामध्ये:
- कागदपत्रांची छाननी: ५-७ दिवस.
- तहसीलदाराची मंजुरी: ७-१० दिवस.
कागदपत्रांमध्ये कमतरता किंवा तांत्रिक अडचणींमुळे यापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो.
प्राधिकरण
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्र महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभाग अंतर्गत तहसील कार्यालयाद्वारे जारी केले जाते. यासंबंधीचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता, १९६६ आणि संबंधित शासन निर्णयांद्वारे ठरवले जातात. तहसीलदार आणि महसूल अधिकारी ही प्रक्रिया राबवण्यासाठी जबाबदार आहेत.
निर्धारित शुल्क
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्रासाठी लागणारे शुल्क खालीलप्रमाणे आहे:
- प्रक्रिया शुल्क: रुपये ६९/-.
- झेरॉक्स: रुपये १/- प्रति पान.
- प्रिंट: रुपये २/- प्रति पान.
अचूक शुल्क माहितीसाठी स्थानिक आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्रासाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी खालीलप्रमाणे आहेत:
- तहसीलदार: अर्ज मंजुरी/नामंजुरीसाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी.
- नायब तहसीलदार: तहसीलदारांच्या अनुपस्थितीत निर्णय घेण्यासाठी.
संबंधित कायदा आणि शासन निर्णय
अल्प भूधारक शेतकरी असल्याचे प्रमाणपत्र खालील कायदे आणि शासन निर्णयांद्वारे नियंत्रित आहे:
- महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता, १९६६: जमीन नोंदी आणि भूधारणा संबंधी नियम.
- महाराष्ट्र शासनाचे शासन निर्णय: महसूल विभागाकडून वेळोवेळी जारी केलेले शासन निर्णय, ज्यामध्ये अल्प भूधारक शेतकरी प्रमाणपत्रासाठी निकष आणि प्रक्रिया नमूद आहेत.
यासंबंधी अचूक माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट किंवा स्थानिक तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
महत्त्वाची टीप: सर्व कागदपत्रे अचूक, पूर्ण आणि कायदेशीररित्या प्रमाणित असावीत. अर्ज ऑनलाइन
https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या संकेतस्थळावर आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा महा Online केंद्रामार्फत सादर करा. 7/12 आणि नमुना 8अ मधील माहिती अद्ययावत असावी. प्रमाणपत्र मंजूर झाल्यावर ते तहसील कार्यालयातून किंवा ऑनलाइन पोर्टलद्वारे मिळवता येईल.