रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्र माहिती

रहिवास प्रमाणपत्र, तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र, किंवा स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्र हे महाराष्ट्र शासनाद्वारे जारी केले जाणारे एक अधिकृत दस्तऐवज आहे, जे व्यक्तीच्या महाराष्ट्रातील रहिवासाची पुष्टी करते. हे प्रमाणपत्र शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी, शिक्षण, नोकरी, निवडणूक मतदार यादी, आणि इतर प्रशासकीय कामांसाठी आवश्यक आहे. सामान्यतः, रहिवास प्रमाणपत्र १५ वर्षांपेक्षा जास्त काळ महाराष्ट्रात वास्तव्यास असलेल्या व्यक्तींसाठी जारी केले जाते, तर तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र कमी कालावधीसाठी दिले जाऊ शकते. ही प्रक्रिया महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभागाद्वारे नियंत्रित केली जाते.

कोण अर्ज करू शकतो?

खालील निकष पूर्ण करणाऱ्या व्यक्ती रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करू शकतात:

• अर्जदार हा महाराष्ट्र राज्यात किमान १५ वर्षांपासून (किंवा तात्पुरत्या प्रमाणपत्रासाठी कमी कालावधीसाठी) रहिवासी असावा.
• अर्जदाराकडे महाराष्ट्रातील रहिवासाचा पुरावा असावा, जसे की राशन कार्ड, इलेक्ट्रिक बिल, किंवा इतर शासकीय दस्तऐवज.
• अर्जदाराचे आधार कार्ड आणि इतर ओळखीचे पुरावे असावेत.

हे प्रमाणपत्र विशेषतः शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी किंवा स्थानिक ओळख स्थापित करण्यासाठी आवश्यक आहे.

प्रमाणपत्राचे महत्त्व

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्राचे खालीलप्रमाणे महत्त्व आहे:

• शासकीय योजनांचा लाभ: शिष्यवृत्ती, सामाजिक सुरक्षा योजना, आणि इतर कल्याणकारी योजनांसाठी स्थानिक रहिवासी असल्याचा पुरावा म्हणून उपयोगी.
• शिक्षण आणि नोकरी: स्थानिक कोट्याअंतर्गत शिक्षण संस्थांमध्ये प्रवेश किंवा नोकरीसाठी पात्रता.
• प्रशासकीय कामे: मतदार यादी नोंदणी, बँक खाते उघडणे, आणि इतर शासकीय प्रक्रियांसाठी आवश्यक.
• सामाजिक मान्यता: व्यक्तीला स्थानिक रहिवासी म्हणून अधिकृत ओळख प्रदान करते.
• सामाजिक समावेशन: स्थानिक समुदायात समाविष्ट होण्यासाठी आणि हक्क मिळवण्यासाठी मदत करते.

प्रमाणपत्रासाठी अर्ज प्रक्रिया

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:

1. कागदपत्रे गोळा करणे: खालील कागदपत्रे तयार करा:
   • आधार कार्ड (अर्जदार आणि लाभार्थी).
   • शाळा सोडल्याचा दाखला (टी.सी.) (वडील आणि लाभार्थी).
   • राशन कार्ड.
   • अर्जदाराचे दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो.
   • स्वयंघोषणापत्र अ आणि ब (रहिवास आणि स्थानिक वास्तव्याबाबत).
   • घर टॅक्स पावती.
   • १५ वर्षांपूर्वीचा महाराष्ट्रात रहिवास असल्याचा पुरावा (उदा., P1, अधिकार अभिलेख पंजी, गाव नमुना ८, कोतवाल पंजी, राशन कार्ड, इलेक्ट्रिक बिल, किंवा इतर शासकीय दस्तऐवज).
   • जन्म प्रमाणपत्र.
2. अर्ज भरणे: विहित नमुन्यातील अर्ज ऑनलाइन https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या संकेतस्थळावर आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा महा Online केंद्रामार्फत भरा.
3. अर्ज सादर करणे: अर्ज आणि कागदपत्रे तहसील कार्यालयाकडे ऑनलाइन पाठवा.
4. छाननी:
   • डेस्क १ (महसूल सहाय्यक): अर्ज आणि कागदपत्रांची प्राथमिक तपासणी.
   • डेस्क २ (सहायक महसूल अधिकारी): कागदपत्रांची सविस्तर छाननी.
   • डेस्क ३ (तहसीलदार): अंतिम तपासणी आणि निर्णयासाठी मंजुरी.
5. मंजुरी: तहसीलदार अर्जाची अंतिम तपासणी करून प्रमाणपत्र मंजूर किंवा नामंजूर करतात.

अर्ज कोठे सादर करावा?

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्रासाठी अर्ज खालीलप्रमाणे सादर करावा:

• आपले सरकार केंद्र: ऑनलाइन अर्ज https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in या संकेतस्थळावर सादर करावा.
• CSC सेंटर: सामान्य सेवा केंद्र (Common Service Center) मार्फत ऑनलाइन अर्ज.
• महा Online केंद्र: महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत ऑनलाइन केंद्रांमार्फत अर्ज सादर करावा.

प्रक्रियेचा कालावधी

अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी साधारणपणे ७ दिवस लागतात, ज्यामध्ये:

• कागदपत्रांची छाननी: ३-४ दिवस.
• तहसीलदाराची मंजुरी: २-३ दिवस.

कागदपत्रांमध्ये कमतरता किंवा तांत्रिक अडचणींमुळे यापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो.

प्राधिकरण

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्र महाराष्ट्र शासनाच्या महसूल विभाग अंतर्गत जारी केले जाते. यासंबंधीचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे महसूल विभाग आणि स्थानिक तहसील कार्यालयाद्वारे ठरवले जातात. तलाठी, मंडळ अधिकारी, आणि तहसीलदार ही प्रक्रिया राबवण्यासाठी जबाबदार आहेत.

निर्धारित शुल्क

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्रासाठी लागणारे शुल्क खालीलप्रमाणे आहे:

• अर्ज शुल्क: रुपये ६९/-.
• झेरॉक्स: रुपये १/- प्रति पान.
• प्रिंट: रुपये २/- प्रति प्रिंट.

अचूक माहितीसाठी स्थानिक आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.

अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्रासाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी खालीलप्रमाणे आहेत:

• तहसीलदार: अर्ज मंजुरी/नामंजुरीसाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी.
• उपविभागीय अधिकारी: अपील किंवा जटिल प्रकरणांमध्ये निर्णय घेण्यासाठी.

संबंधित कायदा आणि शासन निर्णय

रहिवास प्रमाणपत्र / तात्पुरता रहिवास प्रमाणपत्र / स्थानिक वास्तव्याचे प्रमाणपत्र खालील कायदे आणि शासन निर्णयांद्वारे नियंत्रित आहे:

• महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता, १९६६: रहिवासाशी संबंधित तरतुदी.
• महाराष्ट्र शासनाचे शासन निर्णय: महसूल विभागाकडून वेळोवेळी जारी केलेले शासन निर्णय, ज्यामध्ये प्रमाणपत्रासाठी निकष, प्रक्रिया आणि मार्गदर्शक तत्त्वे नमूद आहेत.
• महाराष्ट्र सामाजिक सुरक्षा कायदे: स्थानिक रहिवासी व्यक्तींसाठी शासकीय योजनांचे नियम.

यासंबंधी अचूक माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट किंवा स्थानिक तहसील कार्यालयाशी संपर्क साधावा.