शिधापत्रीकेत नाव वाढ करणे माहिती
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करणे ही महाराष्ट्र शासनाच्या अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभागामार्फत राबवली जाणारी प्रक्रिया आहे. ही प्रक्रिया नवजात मुलाचे नाव जोडण्यासाठी, विवाहानंतर पती/पत्नीचे नाव समाविष्ट करण्यासाठी किंवा इतर कुटुंब सदस्यांना शिधापत्रिकेत समाविष्ट करण्यासाठी आवश्यक आहे. शिधापत्रिका सार्वजनिक वितरण प्रणाली (PDS) अंतर्गत सवलतीच्या दरात अन्नधान्य आणि इतर जीवनावश्यक वस्तू मिळवण्यासाठी वापरली जाते, त्यामुळे त्यातील माहिती अद्ययावत ठेवणे अनिवार्य आहे. ही प्रक्रिया ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने करता येते.
कोण अर्ज करू शकतो?
खालील निकष पूर्ण करणारी व्यक्ती शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी अर्ज करू शकते:
- अर्जदार हा शिधापत्रिकेचा कुटुंब प्रमुख (महिला किंवा पुरुष) असावा.
- नाव वाढ करण्याचे कारण वैध असावे, उदा., नवजात मुलाचे नाव जोडणे, विवाहानंतर पती/पत्नीचे नाव समाविष्ट करणे, किंवा इतर कुटुंब सदस्यांचा समावेश.
- अर्जदाराकडे शिधापत्रिकेची मूळ प्रत आणि संबंधित कागदपत्रे असावीत.
ही प्रक्रिया शिधापत्रिकेतील माहिती अचूक आणि अद्ययावत ठेवण्यासाठी आवश्यक आहे.
नाव वाढ करण्याचे महत्त्व
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्याचे खालीलप्रमाणे महत्त्व आहे:
- माहिती अद्ययावत ठेवणे: नवीन कुटुंब सदस्यांचा समावेश करून शिधापत्रिकेतील माहिती अचूक ठेवली जाते.
- सवलतीच्या वस्तूंचा लाभ: नवीन सदस्यांना सवलतीच्या दरात अन्नधान्य आणि इतर जीवनावश्यक वस्तू मिळण्यासाठी पात्रता मिळते.
- शासकीय योजनांचा लाभ: अद्ययावत शिधापत्रिका शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आणि प्रशासकीय प्रक्रियांमध्ये उपयुक्त आहे.
- कायदेशीर बाबी: कुटुंबातील सर्व सदस्यांचा समावेश कायदेशीररित्या आवश्यक आहे.
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी अर्ज प्रक्रिया
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- कागदपत्रे गोळा करणे: खालील कागदपत्रे तयार करा:
- विहित नमुना ८ चा अर्ज (कोर्ट फी तिकीटासह).
- सर्व कुटुंब सदस्यांचे अपडेट केलेले आधार कार्डच्या झेरॉक्स प्रती (स्वयंसाक्षांकित).
- कुटुंब प्रमुखाचे (महिला/पुरुष) पासपोर्ट आकाराचे फोटो.
- बँक पासबुकची झेरॉक्स प्रत (स्वयंसाक्षांकित).
- गॅस पासबुकची झेरॉक्स प्रत (स्वयंसाक्षांकित).
- कुटुंब प्रमुखाचा मोबाइल क्रमांक.
- शिधापत्रिकेची मूळ प्रत.
- लहान मुलाचे नाव जोडण्यासाठी जन्माचा दाखला (आवश्यक असल्यास).
- सर्व झेरॉक्स प्रती स्वयंसाक्षांकित असाव्यात.
- अर्ज भरणे: विहित नमुना ८ मधील अर्ज ऑनलाइन https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in किंवा https://rcms.mahafood.gov.in या संकेतस्थळावर आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा महा Online केंद्रामार्फत भरा. ऑफलाइन अर्ज स्थानिक रेशन कार्यालयात सादर करता येईल.
- अर्ज सादर करणे: अर्ज आणि कागदपत्रे स्थानिक रेशन कार्यालयात ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन सादर करा.
- छाननी:
- रेशन कार्यालयातील कर्मचारी अर्ज आणि कागदपत्रांची तपासणी करतात.
- आधार कार्ड आणि मोबाइल क्रमांकाची पडताळणी केली जाते.
- जन्माचा दाखला किंवा इतर पुराव्याची पडताळणी केली जाते.
- गृहभेट आवश्यक असल्यास, अधिकारी कुटुंबाची पडताळणी करतात.
- मंजुरी: पात्र अर्ज मंजूर होऊन शिधापत्रिकेत नाव वाढवले जाते. अद्ययावत शिधापत्रिका रेशन कार्यालयातून मिळवता येते किंवा ऑनलाइन डाउनलोड करता येते.
अर्ज कोठे सादर करावा?
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी अर्ज खालीलप्रमाणे सादर करावा:
- आपले सरकार केंद्र: ऑनलाइन अर्ज https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in किंवा https://rcms.mahafood.gov.in या संकेतस्थळावर सादर करावा.
- CSC सेंटर: सामान्य सेवा केंद्र (Common Service Center) मार्फत ऑनलाइन अर्ज.
- महा Online केंद्र: महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत ऑनलाइन केंद्रांमार्फत अर्ज सादर करावा.
- रेशन कार्यालय: स्थानिक रेशन कार्यालयात ऑफलाइन अर्ज सादर करता येईल.
प्रक्रियेचा कालावधी
अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी लागणारा कालावधी खालीलप्रमाणे आहे:
- गृहभेट असल्यास: साधारणपणे ३० दिवस.
- गृहभेट नसल्यास: साधारणपणे ६ दिवस.
प्रक्रियेचा कालावधी कागदपत्रांच्या छाननीसाठी लागणाऱ्या वेळेवर आणि गृहभेटीच्या आवश्यकतेवर अवलंबून आहे. कागदपत्रांमध्ये कमतरता किंवा तांत्रिक अडचणींमुळे यापेक्षा जास्त वेळ लागू शकतो.
प्राधिकरण
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्याची प्रक्रिया महाराष्ट्र शासनाच्या अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभाग अंतर्गत राबवली जाते. यासंबंधीचे नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे केंद्र शासनाच्या अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालय आणि महाराष्ट्र शासनाद्वारे ठरवले जातात. रेशन कार्यालय आणि आपले सरकार केंद्र ही प्रक्रिया राबवण्यासाठी जबाबदार आहेत.
निर्धारित शुल्क
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी लागणारे शुल्क खालीलप्रमाणे आहे:
- अर्ज शुल्क: सामान्यतः नाममात्र शुल्क (रु. १०/- ते ३०/-, स्थानिक रेशन कार्यालयानुसार).
- झेरॉक्स: रुपये १/- प्रति पान.
- प्रिंट: रुपये २/- प्रति प्रिंट.
अचूक माहितीसाठी स्थानिक आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा रेशन कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्यासाठी अंतिम निर्णय घेणारे अधिकारी खालीलप्रमाणे आहेत:
- रेशन कार्यालय अधिकारी: अर्ज मंजुरी/नामंजुरीसाठी प्राथमिक निर्णय घेणारे अधिकारी.
- जिल्हा पुरवठा अधिकारी: अपील किंवा जटिल प्रकरणांमध्ये निर्णय घेण्यासाठी.
संबंधित कायदा आणि शासन निर्णय
शिधापत्रीकेत नाव वाढ करण्याची प्रक्रिया खालील कायदे आणि शासन निर्णयांद्वारे नियंत्रित आहे:
- राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायदा, २०१३: सार्वजनिक वितरण प्रणालीद्वारे अन्न सुरक्षा प्रदान करण्याचे नियम.
- महाराष्ट्र शासनाचे शासन निर्णय: अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभागाकडून वेळोवेळी जारी केलेले शासन निर्णय, ज्यामध्ये शिधापत्रिका प्रक्रिया आणि मार्गदर्शक तत्त्वे नमूद आहेत.
- आधार कायदा, २०१६: शिधापत्रिकेसाठी आधार कार्ड लिंकिंग आणि पडताळणीसाठी नियम.
यासंबंधी अचूक माहितीसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट किंवा स्थानिक रेशन कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
महत्त्वाची टीप: सर्व कागदपत्रे अचूक, पूर्ण आणि स्वयंसाक्षांकित असावीत. अर्ज ऑनलाइन
https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in किंवा
https://rcms.mahafood.gov.in या संकेतस्थळावर आपले सरकार केंद्र, CSC सेंटर, किंवा महा Online केंद्रामार्फत सादर करा. जन्माचा दाखला (लहान मुलासाठी) आणि शिधापत्रिकेची मूळ प्रत सादर करणे अनिवार्य आहे. शिधापत्रिका अद्ययावत झाल्यावर ती रेशन कार्यालयातून मिळवता येते किंवा ऑनलाइन डाउनलोड करता येते.